Alimlər deyirlər ki, bu ölkə hələ bu əsrdə yaşayış üçün yararsız hala düşə bilər.
NASA və iqlim alimləri həyəcan təbili çalır: Braziliya bu əsrdə həddindən artıq istiləşmə səbəbindən yaşayış imkanlarını itirə biləcək ölkələr sırasındadır.
Kriminal.az Lent.az-a istinadla bildirir ki, xəbərdarlıq tropik bölgələrdə fəlakətli temperatur artımı təhlükəsinə işarə edən tədqiqat nəticələrinə əsaslanır.
Hələ 2020-ci ildə “Science Advances” jurnalında 1979-2017-ci illər arasında həddindən artıq isti hadisələrin tezliyini təhlil edən bir araşdırma çıxıb. Alimlər müəyyən ediblər ki, bu cür hadisələrin sayı üç dəfə artıb, yüksək rütubət və 35°C-dən yuxarı temperatur şəraitində insan orqanizmi tərləmə ilə soyuya bilmir və bu, həyat üçün birbaşa təhlükə yaradır.
Braziliya əvvəlcə kritik zonalar siyahısına daxil edilməsə də, 2022-ci ildə NASA öz bloqunda ölkəni ölümcül istilərə ən həssas ölkələrdən biri kimi qeyd edib. Bu məlumatları klimatoloqlar da təsdiqləyir.
Braziliyalı klimatoloq Karlos Nobre deyir:
"Bu, təkcə Braziliya deyil. Qlobal temperatur 4°C artarsa, tropiklərin böyük hissələri və hətta orta enliklər yaşayış üçün yararsız hala düşə bilər".
“The Nature Conservancy”nin məlumatına görə, bu, 30-50 il ərzində baş verə bilər, baxmayaraq ki, əvvəllər bunun 100-200 ildən sonra olacağı ehtimal edilirdi.
Amazon dağılma riski altındadır
Amazonların gələcəyi xüsusi narahatlıq doğurur. NASA 2041-2044-cü illər arasında qlobal temperaturun daha 2°C artacağını və bunun xüsusilə Braziliyanın tropik meşələrinə təsir edəcəyini proqnozlaşdırır.
Mümkün nəticələr:
• quraqlıqların, yanğınların və güclü küləklərin artması;
• “Kəsmə qövsü”ndə nəm itkisi;
• quraqlığa həssas növlərin ölümü;
• meşələrin savannaya çevrilməsi və 250 milyard tona qədər CO₂ emissiyası riski, bu da Paris Sazişi üzrə qlobal kvotanın 75 faizini təşkil edir.
Şəhərlər də təhlükə altındadır
Təhdid altında olan təkcə təbiət deyil. San-Paulu, Rio-de-Janeyro və Salvador kimi şəhərləşmiş şəhərlər artıq beton, asfalt və yaşıl sahənin olmaması səbəbindən şəhərdə temperaturun orta səviyyədən 5°C yüksək olduğu “istilik adası” effektindən əziyyət çəkir.
NASA qeyd edir ki, 2070-ci ilə qədər Yer kürəsinin çox hissəsi, o cümlədən Braziliya yaşayış üçün yararsız hala düşə bilər. Dünyanın ekosistemləri artıq dağılır və təcili tədbirlər görülməsə, bəşəriyyət iqlim fəlakəti üzərində nəzarəti itirmək riski ilə üzləşir.
